Ιερά Μονή Οσίας Θεοκτίστης και Παρεκκλήσι Θεοσκέπαστης

Η Ιερά Μονή Οσίας Θεοκτίστης βρίσκεται στη βόρεια Ικαρία, κοντά στο χωριό Πηγή, μέσα σε πευκοδάσος. Είναι αφιερωμένη στην Οσία Θεοκτίστη από τη Λέσβο, ενώ η χρονολογία ίδρυσής της παραμένει άγνωστη· βέβαιο είναι ότι λειτουργούσε το 1688, έτος κατά το οποίο αγιογραφήθηκε το Καθολικό, σύμφωνα με σωζόμενη επιγραφή στο νότιο τοίχο. Το μοναστηριακό συγκρότημα περιλαμβάνει τον κεντρικό ναό, κελιά και βοηθητικούς χώρους, με το Καθολικό να ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης, καμαροσκέπαστης βασιλικής. Οι τοιχογραφίες του αποδίδονται στον Χατζή Παντελή από τη Χίο και ακολουθούν την παράδοση της κρητικής ζωγραφικής. Σε μικρή απόσταση, βρίσκεται το Παρεκκλήσι της Θεοσκέπαστης, διαμορφωμένο στο εσωτερικό σπηλιάς κάτω από βράχο, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, μεταφέρθηκαν τα λείψανα της Οσίας. Στο εσωτερικό του σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1894. Σήμερα, δε ζουν μοναχοί στη μονή, ενώ η μνήμη της Οσίας Θεοκτίστης εορτάζεται στις 9 Νοεμβρίου και προσελκύει πλήθος επισκεπτών, χάρη στον συνδυασμό θρησκευτικής και ιστορικής αξίας.