Πλυσταριά

Τα πλυσταριά της Σάμου αποτελούν σημαντικά σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, μαρτυρώντας την καθημερινή ζωή των κατοίκων των χωριών και οικισμών. Πρόκειται για κλειστούς ή υπαίθριους χώρους με γούρνες, όπου οι γυναίκες πλένανε τα ρούχα της οικογένειας, καθώς πολλά σπίτια δεν διέθεταν δίκτυο ύδρευσης. Τα πλυσταριά ήταν στρατηγικά τοποθετημένα κοντά σε πηγές ή ρέματα και λειτουργούσαν ταυτόχρονα ως χώροι κοινωνικής συνάθροισης· εκεί οι γυναίκες αντάλλασσαν νέα, τα παιδιά έπαιζαν και οι κάτοικοι συνομιλούσαν. Σε ορισμένα χωριά, όπως η Χώρα, ο Μαραθόκαμπος και η Μεσόγειος, υπήρχαν περισσότερες από μία εγκαταστάσεις, ανάλογα με τις ενορίες ή τις γειτονιές. Η χρήση τους μειώθηκε σταδιακά από τη δεκαετία του 1950-1960, με την εισαγωγή νερού στα σπίτια. Σήμερα, τα πλυσταριά σε χωριά όπως Καλλιθέα, Παγώνδας, Δρακαίοι, Πλάτανος, Λέκκα, Κουμέικα και Υδρούσσα αποτελούν πολύτιμη μαρτυρία της παραδοσιακής ζωής στη Σάμο.