Anavatos Ortaçağ Yerleşimi

“Ege’nin Mistra’sı” lakaplı Anavatos, Sakız’ın batı tarafında, 450 metrelik sarp bir uçurumun üzerinde yer alır. Şehir merkezine 16 km mesafede, tırmanışı zor, tam bir kale gibi görkemlidir. 1822 Sakız Katliamı sırasında, Zalongo’daki gibi, kadınların Osmanlıların eline düşmemek için kendilerini kayalıklardan attığı anlatılır. Günümüze, uzaktan da hâkim olan büyük Taxiarchis ayaktadır. Surların tek kapısından çok uzakta olmayan yerde, “Üç Katlı” denilen heybetli bir yapı vardır; zeytinyağı değirmeni, derslik, sarnıç ve Panagia kilisesinden oluşur. Anavatos yerleşimi, burçlu evleri, kemerleri, tonozları ve dik kalderimleriyle eşsiz güzellikte bir görülecek yerdir.