Βίγλες Χίου

Οι βίγλες της Χίου είναι μεσαιωνικοί κυλινδρικοί πύργοι, χτισμένοι σε ακτές και ακρωτήρια με σκοπό την επιτήρηση του πελάγους και την έγκαιρη προειδοποίηση σε περίπτωση εχθρικής επιδρομής. Τοποθετημένες σε κοντινές αποστάσεις και σε οπτική επαφή μεταξύ τους, σχημάτιζαν ένα ολοκληρωμένο αμυντικό δίκτυο, πιο πυκνό στις νότιες και δυτικές ακτές, που ήταν πιο ευάλωτες σε αποβάσεις. Δημιουργήθηκαν από τους Γενουάτες τον 14ο αιώνα, πιθανόν αξιοποιώντας προγενέστερα δίκτυα παρατήρησης, και λειτούργησαν έως τα μέσα του 18ου αιώνα, όταν η πειρατεία υποχώρησε. Συνολικά, έχουν εντοπισθεί 30 βίγλες στο νησί, από τις οποίες οι 24 είναι κηρυγμένες ως διατηρητέα μνημεία. Χαρακτηριστικά μνημεία αυτού του είδους αποτελούν η Βίγλα του Παχή, στην ομώνυμη παραλία της Σιδηρούντας, η Βίγλα των Μεστών και η Βίγλα στο Τραχήλι, κοντά στο χωριό Λιθί. Μια τυπική βίγλα της Χίου έχει κυλινδρικό κορμό, ύψους περίπου 12 μ., εσωτερικό δωμάτιο για τον βιγλάτορα, επάλξεις στο δώμα και καταχύστρες πάνω από τη θύρα και περιμετρικά, ενώ διέθετε και αμυντικούς μηχανισμούς.