Πύργος "Τα Μάρκου"

Ο Πύργος «Τα Μάρκου» ή «Τ’ Αμάρκου», κοντά στο χωριό Πισπιλούντα στην Αμανή, δεσπόζει σε ένα φυσικό τοπίο σπάνιας ομορφιάς, πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα. Χρονολογείται στον 15ο αιώνα και αποτελούσε τον κεντρικό αμυντικό πύργο ενός μεσαιωνικού οικισμού, τα ίχνη του οποίου διακρίνονται ακόμη στην περιοχή. Οι οχυρωμένοι αυτοί οικισμοί είχαν καθοριστικό ρόλο στην προστασία των διαβάσεων που συνέδεαν τις βόρειες ακτές της Χίου με το Φρούριο της Βολισσού. Το μνημείο συνδυάζει την ιστορική αξία με την παρουσία του αρχαϊκού συστήματος άρδευσης που διασώζεται στο περιβάλλον του, προσδίδοντας στο σύνολο μια ιδιαίτερη πολιτιστική και φυσιολατρική διάσταση. Σήμερα ο πύργος διατηρεί το ισόγειο και τμήμα του πρώτου ορόφου, αποτελώντας χαρακτηριστικό δείγμα μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής που συνεχίζει να μαρτυρεί το παρελθόν και τη στρατηγική σημασία της περιοχής.